Ze­spół Ta­kot­su­bo zwa­ny też ze­spo­łem zła­ma­ne­go ser­ca lub kar­dio­mio­pa­tią stre­so­wą swo­ją na­zwę za­wdzię­cza… na­czy­niu do po­ło­wu ośmior­nic. Pu­łap­ka ta jest uży­wa­na w Ja­po­nii, a tam też w 1990 roku po raz pierw­szy szcze­gó­ło­wo opi­sa­no ten ze­spół.

Pu­łap­ka jest gli­nia­nym na­czy­niem o sze­ro­kim dnie i wą­skiej szyi, i to wła­śnie jej kształt przy­po­mi­na ten, któ­ry przy­bie­ra lewa ko­mo­ra ser­ca w prze­bie­gu tej cho­ro­by.

Ta­kot­su­bo na­zy­wa­ne jest ze­spo­łem zła­ma­ne­go ser­ca dla­te­go, że naj­czę­ściej wy­stę­pu­je u osób, któ­re do­świad­czy­ły cięż­kich emo­cjo­nal­nych prze­żyć lub fi­zycz­nych – zdra­da, roz­wód, utra­ta pra­cy, śmierć part­ne­ra, a z fi­zycz­nych na przy­kład cięż­ka ope­ra­cja, sil­ny ból, zła­ma­nie.

Tro­chę prze­kor­nie jak na ten ze­spół, ale prze­ży­ciem emo­cjo­nal­nym, czę­sto bar­dzo sil­nym może być też ogrom­ne szczę­ście, zwią­za­ne z emo­cja­mi to­wa­rzy­szą­cy­mi np. du­żej wy­gra­nej pie­nięż­nej.

Kto cho­ru­je na Ta­kot­su­bo?

Cho­ru­ją gów­nie ko­bie­ty w wie­ku oko­ło­me­no­pau­zal­nym, cho­ro­ba tyl­ko w 10% do­ty­czy męż­czyzn. Mimo już kil­ku­dzie­się­ciu lat, ja­kie upły­nę­ły od cza­su opi­sa­nia tego ze­spo­łu, przy­czy­na jego po­wsta­wia­nia po­zo­sta­je nie­wy­ja­śnio­na.

Przy­czy­ny Ta­kot­su­bo

Po­prze­dza­ją­ce prze­ży­cia emo­cjo­nal­ne wy­stę­pu­ją aż u 60-70% pa­cjen­tów z ze­spo­łem ta­kot­su­bo, dla­te­go za głów­ny czyn­nik po­wsta­ją­cych zmian uzna­je się uwol­nio­ne hor­mo­ny stre­su. Ry­zy­ko za­cho­ro­wa­nia jest więk­sze u osób z nad­ci­śnie­niem tęt­ni­czym, wy­so­kim cho­le­ste­ro­lem, ale też z de­pre­sją oraz scho­rze­nia­mi neu­ro­lo­gicz­ny­mi – świe­żo roz­po­zna­nym uda­rem mó­zgu czy krwa­wie­niem pod­pa­ję­czy­nów­ko­wym.

Ob­ja­wy Ta­kot­su­bo

Ob­ja­wy są ty­po­we dla za­wa­łu ser­ca:

• sil­ny bol w klat­ce pier­sio­wej,
• dusz­ność,
• zmia­ny w za­pi­sie EKG cha­rak­te­ry­stycz­ne dla nie­do­krwie­nia ser­ca,
• we krwi do­dat­nie mar­ke­ry mar­twi­cy mię­śnia ser­ca, czy­li Tro­po­ni­ny i CK-MB.

Roz­po­zna­nie i prze­bieg

Oso­ba cho­ra z roz­po­zna­niem za­wa­łu ser­ca tra­fia na he­mo­dy­na­mi­kę, tam w ko­ro­na­ro­gra­fii oka­zu­je się, że na­czy­nia są zu­peł­nie czy­ste lub wy­stę­pu­ją nie­wiel­kie zmia­ny, ale ta­kie, któ­re na pew­no nie spo­wo­do­wa­ły za­wa­łu. Cza­sem już w ko­ro­na­ro­gra­fii wi­dać, że ser­ce ja­koś dziw­nie się kur­czy.

Po­tem w ba­da­niu echo­kar­dio­gra­ficz­nym po­ka­zu­je się cha­rak­te­ry­stycz­ny ob­raz ser­ca jak­by wło­żo­ne­go w dzban ta­kot­su­bo – część ser­ca pra­cu­je moc­niej a cześć stoi pra­wie w miej­scu.

Kar­dio­mio­pa­tia wy­wo­ła­na stre­sem uzna­wa­na jest za for­mę ogłu­sze­nia mię­śnia ser­co­we­go. Tak na­praw­dę ze­spół ta­kot­su­bo za­wa­łem nie jest. Jest cho­ro­bą, w któ­rej zdol­ność kur­cze­nia się i pra­wi­dło­wej pra­cy ser­ca jest moc­no za­bu­rza­na – za­li­cza­ny jest więc ra­czej do ostrych nie­wy­dol­no­ści ser­ca.

Za­bu­rze­nia w zdol­no­ści do kur­cze­nia się le­wej ko­mo­ry ser­ca po­wo­du­ją ob­ja­wy nie­wy­dol­no­ści ser­ca – od ob­ja­wów sto­sun­ko­wo ła­god­nych po­le­ga­ją­cych na spad­ku to­le­ran­cji wy­sił­ku i ła­twym me­cze­niu, do po­waż­ne­go upo­śle­dze­nia wy­dol­na.

Cza­sem do­cho­dzi do po­waż­nych po­wi­kłań jak obrzęk płuc, wstrząs kar­dio­gen­ny ze śmier­cią włącz­nie. W prze­wa­ża­ją­cej czę­ści przy­pad­ków po kil­ku ty­go­dniach po­wra­ca pra­wi­dło­wa kurcz­li­wość le­wej ko­mo­ry, a cho­re od­zy­sku­ją daw­ne siły. W ba­da­niu echo­kar­dio­gra­ficz­nym kurcz­li­wość ser­ca po­pra­wia się, a na ko­niec ustę­pu­ją zmia­ny w EKG.

Le­cze­nie

Le­cze­nie jest ob­ja­wo­we, zwy­kle sto­su­je się leki po­pra­wia­ją­ce wy­dol­ność ser­ca. Cho­ro­ba może na­wra­cać, ale je­śli ma Was to po­cie­szyć to tyl­ko w 5%! Jed­nak, je­śli ser­ce już raz zo­sta­ło „zła­ma­ne” nie po­win­no być po­now­nie na­ra­ża­ne na ogrom­ne emo­cje.

Źró­dła:

Sat­tar Y, Siew KSW, Con­ner­ney M, Ul­lah W, Al­ra­ies MC. Ma­na­ge­ment of Ta­kot­su­bo Syn­dro­me: A Com­pre­hen­si­ve Re­view. Cu­reus. 2020;12(1):e6556. Pu­bli­shed 2020 Jan 3. doi:10.7759/cu­reus.6556