Dużą nie­wia­do­mą jest to kie­dy, ile i po ja­kim cza­sie od spo­ży­wa­nia al­ko­ho­lu na­kar­mić ma­lu­cha. Na to py­ta­nie po­sta­ra­li się od­po­wie­dzieć ame­ry­kań­scy ba­da­cze, a tak­że wy­po­wie­dzia­ły się ofi­cjal­nie mię­dzy­na­ro­do­we or­ga­ni­za­cje.

Szko­dli­wy wpływ al­ko­ho­lu na płód w trak­cie cią­ży jest bez­sprzecz­ny, na­to­miast nie­zna­ne są jesz­cze dłu­go­ter­mi­no­we na­stęp­stwa obec­no­ści al­ko­ho­lu w ludz­kim mle­ku.

Oczy­wi­ście naj­bez­piecz­niej­szym wy­bo­rem, ja­kie­go mogą do­ko­nać ko­bie­ty kar­mią­ce pier­sią jest nie­spo­ży­wa­nie al­ko­ho­lu. Ba­da­nia jed­nak po­ka­zu­ją, że bar­dzo duża licz­ba ko­biet przy­zna­je się do oka­zjo­nal­ne­go pi­cia al­ko­ho­lu w trak­cie lak­ta­cji.

Dla­cze­go al­ko­hol szko­dzi dziec­ku?

Al­ko­hol to mała czą­stecz­ka, któ­ra roz­pusz­cza się w wo­dzie, czy­li swo­bod­nie prze­cho­dzi do po­kar­mu ko­bie­ce­go. Stę­że­nie al­ko­ho­lu w mle­ku mat­ki od­po­wia­da jego stę­że­niu we krwi mat­ki.

Szczyt stę­że­nia w mle­ku al­ko­hol osią­ga po 30-60 mi­nu­tach od wy­pi­cia, ale zda­rza się, że ten czas ule­ga wy­dłu­że­niu, je­śli pod­czas pi­cia spo­ży­ty bę­dzie po­si­łek.

Gdy nie­mow­lę spo­ży­je mle­ko w mo­men­cie mak­sy­mal­ne­go stę­że­nia al­ko­ho­lu u mat­ki to sza­cu­je się, że do­trze do nie­go 5-6% al­ko­ho­lu przy­je­te­go przez mat­kę. Czas eli­mi­na­cji al­ko­ho­lu z or­ga­ni­zmu mat­ki za­le­ży od jej masy oraz ilo­ści wy­pi­te­go trun­ku, np. ko­bie­ta 60 kg po wy­pi­ciu stan­dar­do­we­go drin­ka bę­dzie mia­ła wy­kry­ty al­ko­hol w mle­ku przez oko­ło 2,5 godz.

Ten za­war­ty w mle­ku al­ko­hol jest spo­ży­wa­ny przez dziec­ko, któ­re­go szyb­kość me­ta­bo­li­zmu jest mniej wię­cej dwu­krot­nie mniej­sza niż u do­ro­słych. Wy­ni­ka to z nie­doj­rza­ło­ści szla­ków me­ta­bo­licz­nych nie­mow­lę­cia od­po­wie­dzial­nych za de­tok­sy­ka­cję.

Czy od­cią­gać i wy­le­wać mle­ko po wy­pi­ciu drin­ka?

Nie, nie ma ta­kiej po­trze­by, bo nie przy­spie­szy to eli­mi­na­cji al­ko­ho­lu z mle­ka mat­ki. Może to słu­żyć je­dy­nie sty­mu­la­cji lak­ta­cji, unik­nię­ciu za­le­ga­nia mle­ka w pier­si, je­śli kar­mie­nie by­ło­by po­mi­nię­te z po­wo­du spo­ży­cia al­ko­ho­lu.

Czy al­ko­hol wpły­wa na pro­duk­cję mle­ka?

Po­wszech­nie sły­szy się rady, że na sty­mu­la­cję pro­duk­cji po­kar­mu do­brze wpły­wa al­ko­hol. Jed­nak wy­ka­za­no, że jest wręcz prze­ciw­nie, al­ko­hol zmniej­sza, przy­najm­niej cza­so­wo wy­twa­rza­nie mle­ka.

Od­by­wa się to po­przez ha­mo­wa­nie uwal­nia­nia oksy­to­cy­ny, któ­ra jest od­po­wie­dzial­na za od­ruch wy­rzu­ca­nia mle­ka. „Piwo do­bre na lak­ta­cje” – owszem po­li­sa­cha­ryd za­war­ty w jęcz­mie­niu i sło­dzie zwięk­sza pro­duk­cję pro­lak­ty­ny, jed­nak ob­ser­wo­wa­ny wzrost po­zio­mu pro­lak­ty­ny po spo­ży­ciu al­ko­ho­lu nie wią­żę się ze zwięk­sze­niem wy­twa­rza­nia mle­ka, a wręcz udo­wod­nio­no, że nie­mow­lę­ta spo­ży­wa­ły o 23% mniej mle­ka w cią­gu kil­ku go­dzin po wy­pi­ciu przez mat­kę piwa za­wie­ra­ją­ce­go al­ko­hol.

Jest to zwią­za­ne praw­do­po­dob­nie z ogra­ni­cze­niem pro­duk­cji mle­ka, a nie z od­rzu­ca­niem sma­ku mle­ka (z sma­kiem wy­ka­za­no w ba­da­niach, że wręcz prze­ciw­nie – dzie­ci spo­ży­wa­ły wię­cej mle­ka o sma­ku al­ko­ho­lu niż nie­zmie­nio­ne­go, gdy otrzy­ma­ły obie wer­sje z bu­tel­ki).

Sen dziec­ka a spo­ży­ty al­ko­hol

Udo­wod­nio­no, że na­wet małe ilo­ści al­ko­ho­lu w mle­ku mat­ki za­bu­rza­ją sen nie­mow­ląt i zmniej­sza­ją jego łącz­ną dłu­gość. Czę­ściej wy­stę­po­wa­ło po­bu­dze­nie niż sen­ność, nie­mow­lę­ta były bar­dziej ma­rud­ne, płacz­li­we i ła­twiej da­wa­ły się wy­stra­szyć w cią­gu go­dzi­ny po spo­ży­ciu mle­ka za­wie­ra­ją­ce­go al­ko­hol.

Kon­se­kwen­cje spo­ży­wa­nia al­ko­ho­lu w trak­cie kar­mie­nia pier­sią

Nie­zna­ne są dłu­go­ter­mi­no­we na­stęp­stwa spo­ży­wa­nia al­ko­ho­lu w trak­cie lak­ta­cji. Dane są sprzecz­ne, po­da­je się jed­nak, że eks­po­zy­cja na al­ko­hol w okre­sie lak­ta­cji może wpły­wać na póź­niej­sze wy­ni­ki dziec­ka w na­uce: w za­kre­sie po­gor­sze­nia my­śle­nia abs­trak­cyj­ne­go i zdol­no­ści po­znaw­czych w wie­ku 6-7 lat oraz pi­sa­nia, li­te­ro­wa­nia, gra­ma­ty­ki i in­ter­punk­cji w wie­ku 7-10 lat.

Ko­bie­ty w okre­sie lak­ta­cji po­win­ny mi­ni­ma­li­zo­wać eks­po­zy­cję kar­mio­nych dzie­ci na al­ko­hol, kie­dy zde­cy­du­ją się na wy­pi­cie na­po­ju al­ko­ho­lo­we­go.

Moż­na tego do­ko­nać po­przez wcze­śniej­sze od­cią­gnię­cie mle­ka lub na­kar­mie­nie dziec­ka tuż przed spo­ży­ciem al­ko­ho­lu tak, aby ma­luch nie był kar­mio­ny w okre­sie, gdy naj­wię­cej al­ko­ho­lu jest w po­kar­mie.

Gdy ko­bie­ta kar­mią­ca ma chęć spo­ra­dycz­ne­go spo­ży­wa­nia al­ko­ho­lu, to po wy­pi­ciu jed­ne­go drin­ka na­le­ży od­cze­kać co naj­mniej 2 go­dzi­ny przed kar­mie­niem.

War­to do­dać, że spo­ży­wa­nie al­ko­ho­lu przez ro­dzi­ca wią­że się z zwięk­szo­nym ry­zy­kiem na­głej śmier­ci łó­żecz­ko­wej nie­mow­ląt.

Naj­bez­piecz­niej­szym wy­bo­rem, ja­kie­go może do­ko­nać ko­bie­ta kar­mią­ca pier­sią jest nie­spo­ży­wa­nie al­ko­ho­lu.

Źró­dła:

• Al­ko­hol a kar­mie­nie pier­sią: ja­kie są za­gro­że­nia S. Cro­we, T.Wri­ght Gi­ne­ko­lo­gia po dy­plo­mie 03.2022
• Wy­tycz­ne ACOG, AAP, AAFP, CDC