Krwa­wie­nia z nosa u dzie­ci zda­rza­ją się sto­sun­ko­wo czę­sto, naj­czę­ściej w gru­pie wie­ko­wej 6-8 lat, spo­ra­dycz­nie przed ukoń­cze­niem 2. rż. Są zwią­za­ne z prze­rwa­niem cią­gło­ści na­czyń i ślu­zów­ki nosa. Mogą być wy­ni­kiem ura­zu (dłu­ba­nie w no­sie!, zła­ma­nie nosa), sta­nu za­pal­ne­go lub wy­sy­cha­nia bło­ny ślu­zo­wej nosa. Do rzad­kich przy­czyn na­le­żą za­le­ga­ją­ce cia­ło obce lub guz nosa czy no­so­gar­dła. Cza­sem mogą być efek­tem ogól­no­ustro­jo­wej cho­ro­by, ale o tym póź­niej.

To, co krwa­wi naj­czę­ściej, bo w aż 90% przy­pad­ków, to znaj­du­ją­cy się w przed­niej czę­ści nosa (a kon­kret­nie prze­gro­dy) splot na­czy­nek zwa­ny splo­tem Kies­sel­ba­cha. Krwa­wie­nia z czę­ści tyl­nej wy­stę­pu­ją dużo rza­dziej, czę­sto są zwią­za­ne z ura­za­mi twa­rzo­wo-czasz­ko­wy­mi i zwy­kle są po­waż­niej­sze.

Krwa­wie­nia z nosa u dzie­ci na ogół nie są groź­ne, ustę­pu­ją sa­mo­ist­nie i wy­ma­ga­ją mi­ni­mal­nej in­ter­wen­cji.

Co ro­bić przy krwa­wie­niu z nosa u dziec­ka?

• Po­sadź dziec­ko i prze­chyl jego gło­wę do przo­du (nie do tyłu!*).
• Je­śli dziec­ko sła­bo się czu­je, moż­na je po­ło­żyć na boku, ale nig­dy na wznak!*
• Uci­śnij moc­no skrzy­deł­ka nosa i przy­trzy­maj kil­ka mi­nut – po­mo­że to w za­trzy­ma­niu krwa­wie­nia.
• Mo­żesz przy­ło­żyć zim­ny okład na na­sa­dę nosa lub kark dziec­ka – spo­wo­du­je to skurcz na­czyń i po­mo­że zmniej­szyć krwa­wie­nie.

*Dla­cze­go nie na­le­ży prze­chy­lać gło­wy do tyłu?

Bo choć może się wy­da­wać, że krew wów­czas nie leci, to jest in­a­czej. Spły­wa po tyl­nej ścia­nie gar­dła, co może spo­wo­do­wać krztu­sze­nie się dziec­ka i za­chły­śnię­cie. Na­wet je­śli krew nie tra­fi do dróg od­de­cho­wych, bę­dzie po­łknię­ta przez dziec­ko.

A obec­ność krwi w prze­wo­dzie po­kar­mo­wym może skut­ko­wać bó­lem brzu­cha, wy­mio­ta­mi, fu­so­wa­ty­mi wy­mio­ta­mi czy czar­nym za­bar­wie­niem stol­ca, co do­dat­ko­wo może utrud­nić dia­gno­sty­kę i roz­róż­nie­nie izo­lo­wa­ne­go krwa­wie­nia z nosa od ta­kie­go, któ­re­mu to­wa­rzy­szy krwa­wie­nie z prze­wo­du po­kar­mo­we­go.

Co je­śli po­wyż­sze po­stę­po­wa­nie nie po­ma­ga i krew nadal leci?

Na­le­ży zgło­sić się do le­ka­rza – naj­le­piej la­ryn­go­lo­ga. Zda­ję so­bie spra­wę z tego, że nie­ła­two „od ręki” do­stać się do le­ka­rza spe­cja­li­sty, w tym do la­ryn­go­lo­ga. Dla­te­go w prak­ty­ce naj­czę­ściej bę­dzie to SOR szpi­ta­la z od­dzia­łem la­ryn­go­lo­gicz­nym. I ak­tyw­ny krwo­tok z nosa jest pod­sta­wą, żeby się do szpi­ta­la udać.

Na­to­miast samo to, że krew le­cia­ła dziś rano albo wczo­raj wie­czo­rem, ale sama szyb­ko prze­sta­ła wska­za­niem do zgło­sze­nia się do szpi­ta­la nie jest.

Co zro­bi la­ryn­go­log?

Po pierw­sze oczy­ści jamy nosa i po­sta­ra się uwi­docz­nić miej­sce krwa­wie­nia a na­stęp­nie je za­ta­mo­wać. Spo­so­bów jest kil­ka:

• miej­sco­we za­ło­że­nie środ­ka za­trzy­mu­ją­ce­go krwa­wie­nie (he­mo­sta­tycz­ne­go) – gąb­ki, spon­go­sta­nu;
• za­ło­że­nie tam­po­na­dy przed­niej, czy­li se­to­nów na­są­czo­nych środ­kiem he­mo­sta­tycz­nym;
• przy­że­ga­nie krwa­wią­ce­go na­czyn­ka azo­ta­nem sre­bra;
• elek­tro­ko­agu­la­cja krwa­wią­ce­go na­czyn­ka (może wy­ma­gać znie­czu­le­nia ogól­ne­go);
• w szcze­gól­nych przy­pad­kach i ma­syw­nych krwa­wie­niach za­ło­że­nie tam­po­na­dy tyl­nej, lub za­bie­go­we ha­mo­wa­nie krwa­wie­nia – bę­dzie za­wsze wy­ma­ga­ło znie­czu­le­nia ogól­ne­go.

Krwa­wie­nia z nosa – ba­da­nia do­dat­ko­we

Czy krwa­wie­nie z nosa wy­ma­ga wy­ko­na­nia do­dat­ko­wych ba­dań? To za­le­ży. Po pierw­sze od sta­nu ogól­ne­go. Je­śli dziec­ko jest w złym sta­nie, jest po ura­zie, wte­dy przy­czy­ną może być po­waż­niej­sza.

Na­to­miast w przy­pad­ku dzie­ci ogól­nie zdro­wych, któ­rym nic nie do­le­ga, poza tym, że za­krwa­wi­ły z nosa, po­stę­po­wa­nie dia­gno­stycz­ne bę­dzie za­le­ża­ło od da­nych z wy­wia­du:

• Czy to po­je­dyn­czy epi­zod czy krwa­wie­nia są czę­ste/na­wra­ca­ją­ce?
• Czy krwa­wie­nia są za­wsze z jed­nej dziur­ki czy z obu, a je­śli z jed­nej to czy z tej sa­mej?
• Czy dziec­ko dłu­bie w no­sie? (war­to zwró­cić uwa­gę na pa­znok­cie)
• Czy dziec­ko ła­two się si­nia­czy, dłu­go krwa­wi po zra­nie­niu?
• Czy dziec­ko nie ma ob­cią­żo­ne­go wy­wia­du ro­dzin­ne­go w kie­run­ku skaz krwo­tocz­nych?
• Czy nie przyj­mu­je le­ków zmniej­sza­ją­cych krze­pli­wość krwi?
• Czy dziec­ko ma aler­gię?
• Czy dziec­ko nie jest ostat­nio osła­bio­ne, nie mę­czy się szyb­ko?

Oraz ba­da­nia le­kar­skie­go:

• Czy dziec­ko nie jest bla­de, nie ma na skó­rze wy­bro­czyn, pod­bie­gnięć krwa­wych?
• Czy nie ma po­więk­szo­nych wę­złów chłon­nych?
• Czy nie ma po­więk­szo­nej wą­tro­by?
• Czy ma pra­wi­dło­we ci­śnie­nie tęt­ni­cze?

Bio­rąc pod uwa­gę te ob­ja­wy przed­mio­to­we i pod­mio­to­we le­karz może za­de­cy­do­wać o ko­niecz­no­ści wy­ko­na­nia ba­dań, np.

• mor­fo­lo­gii krwi,
• oce­ny ukła­du krzep­nię­cia,
• oce­ny funk­cji wą­tro­by,
• RTG twa­rzo­czasz­ki,
• USG jamy brzusz­nej,
• po­mia­rów ci­śnie­nia tęt­ni­cze­go,
• i in­nych.

Pod­su­mo­wu­jąc – je­śli nie­po­ko­ją Cię krwa­wie­nia z nosa u Two­je­go dziec­ka, war­to skon­sul­to­wać się z pe­dia­trą – wstęp­nie oce­ni jaka może być ich przy­czy­na i w ra­zie ko­niecz­no­ści skie­ru­je na ba­da­nia dia­gno­stycz­ne lub do la­ryn­go­lo­ga.